Povodom Svjetskog dana prašuma, koji se širom svijeta obilježava 14. septembra, u Akademiji nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine prof. dr. Sead Vojniković sa Šumarskog fakulteta Univerziteta u Sarajevu održao je predavanje o temi "Prašume u Bosni i Hercegovini".

Prašume i drugi očuvani prirodni ekosistemi predstavljaju dragocjeno prirodno naslijeđe čija vrijednost nadilazi granice država i postaje globalno dobro čovječanstva.

Njihove višeslojne vrijednosti - ekološke, naučne, kulturne, estetske, obrazovne i duhovne - zahtijevaju strateško očuvanje u vremenu intenzivnog korištenja prirodnih resursa. Zaštićena područja čuvaju rijetke i ugrožene vrste, omogućuju neometano odvijanje prirodnih procesa te služe kao referentna mjesta za naučna istraživanja i edukaciju.

Bosna i Hercegovina, smještena u srcu Dinarskog luka, još uvijek čuva značajne ostatke netaknutih šuma. Među njima su prašumski rezervati poput Perućice, Janja, Loma, Ravnih Vala, Plješevice, Bobije, Trstionice i Crnog Vrha.

- Danas imamo oko desetak opisanih prašuma, a u posljednjih nekoliko godina otkrivene su i nove, poput prašume Spudešnica između Banovića i Kladnja. Ona je posebno važna jer se nalazi na rubu Panonije, regije snažno pogođene klimatskim promjenama, i pruža jedinstvenu mogućnost za praćenje njihovih posljedica - naglasio je.

Prema njegovim riječima, upravo historijske okolnosti doprinijele su očuvanju prašuma u Bosni i Hercegovini.

- Naša zemlja bila je izuzeta iz snažnog talasa industrijske revolucije, što je omogućilo da se sačuvaju ekosistemi koji su u ostatku Evrope nestajali još od srednjeg vijeka. Ono što je nekada bio nedostatak, danas je naša prednost - imamo neke od posljednjih iskonskih šuma u Evropi - naveo je prof. dr. Vojniković.

Međunarodne studije pokazuju da prašume čine manje od 0,7 posto ukupne šumske površine Evrope, što ih čini izuzetno rijetkim i dragocjenim. Njihova uloga u očuvanju ugljika, ublažavanju klimatskih promjena i zaštiti biodiverziteta čini ih strateškim resursom u okviru zelene tranzicije i održivog razvoja.

U zaključku predavanja, istaknuto je da za Bosnu i Hercegovinu prioritet mora biti revizija i proširenje mreže zaštićenih područja, posebno kroz formalizaciju zaštite postojećih prašuma i kategorizaciju novih lokaliteta, saopćeno je iz ANU BiH.