U okviru 31. Sarajevo Film Festivala predstavljena je knjiga "Sarajevskih 300: Sarajevo Film Festival u diskursima popularne geopolitike" autorice i novinarke Špele Cvitković-Iličić, koja SFF sagledava kroz prizmu kulture, politike i društvenih procesa, ali i ličnog doživljaja filmskog događaja koji već tri decenije oblikuje kulturni identitet regije.

Autorica je istaknula da je motiv za pisanje knjige proizašao iz njene dugogodišnje novinarske karijere obilježene izvještavanjem o konfliktima, ali i iz želje da ponudi drugačiji pogled.

– Ja sam se 35 godina bavila novinarstvom i stalno pričala o ratu. Onda sam odlučila, kroz svoje daljnje studiranje, magistrirala sam međunarodne odnose i nacionalnu sigurnost, doktorirala geopolitiku mira i nacionalnu sigurnost, da pokušam progovoriti s druge strane, sa strane mira - kazala je Cvitković-Iličić.

Istraživanje je trajalo tri godine, a autorica je, kako navodi, tokom pandemijskog perioda imala više vremena za detaljnu analizu. Pogledala je 75 filmova i osam serija s više sezona, oslanjajući se na teorije Maxa Webera, semestar studija teorije filma na Filozofskom fakultetu u Sarajevu i različite naučne metode. Dodala je da je rad bio otežan nedostatkom domaće literature, pa se oslanjala i na inozemne izvore te konsultacije s mentorima.

Knjiga stavlja Sarajevo Film Festival u širi historijski i geopolitički kontekst velikih svjetskih festivala. Autorica podsjeća da su Venecija, Cannes i Berlinale nastali i razvijali se u direktnoj vezi s ideološkim i političkim okolnostima – od promocije fašističke kinematografije u Veneciji, preko Kanskog festivala kao protuteže, do Berlinala koji je imao ulogu u Hladnom ratu. U tom okviru Sarajevo se, zajedno s Havanom, svrstava među festivale od posebnog geopolitičkog značaja.

– Sarajevski filmski festival pripada međunarodnoj federaciji producenata koja vodi računa o festivalima na cijeloj planeti. Oni određuju ko je festival A, B, C ili D. SFF je dio te mreže, što ga svrstava u najvažnije međunarodne festivale - naglasila je autorica.

Tokom promocije, Cvitković-Iličić je govorila i o vlastitom doživljaju Festivala, kojeg prati više od dvije decenije. Posebno je izdvojila takmičarski program dokumentarnog filma, koji joj svake godine, kako je kazala, donosi otkrivanje novih kultura, običaja i univerzalnih priča koje povezuju ljude širom svijeta.

– Film je za mene prostor izražavanja slobode mišljenja s akademskim odmakom. Sarajevo Film Festival je mjesto gdje se u deset dana pričaju sasvim drugačije priče od onih koje preovladavaju u političkim diskursima. To je prostor mira, dijaloga i obrazovanja - kazala je autorica.

Podsjetila je i da je Festival nastao u ratnom Sarajevu 1995. godine, što mu i danas daje posebnu simboliku.  

- Mislim da Sarajevo i BiH ovako snažno prihvataju festival upravo zbog njegovog nastanka u tim okolnostima. On je od tada postao događaj koji pozitivno utiče ne samo na grad, već i na cijelu regiju - zaključila je.

Sarajevo Film Festival jedan je od najvećih i najutjecajnijih filmskih festivala u jugoistočnoj Evropi, s više od 200 naslova u različitim selekcijama i nekoliko hiljada gostiju i novinara iz cijelog svijeta. Knjiga Špele Cvitković-Iličić nastoji taj fenomen približiti akademskoj, ali i široj publici, povezujući film, kulturu i geopolitiku u jedinstvenu priču o Sarajevu i njegovom festivalu.