Dva vijeka nakon pada kule Matije Korvina Turci su Počitelj odredili za sjedište nove kapetanije, a kapetani su nazvani Gavranima po zastavi sa Gavranom, sačuvanoj iz vremena ugarskog kralja Matije Korvina, čije prezime Corvinus prevedeno na nama razumljive jezike znači gavran.

Gradić Počitelj spada u najljepše kulturno-istorijske cjeline u Bosni i Hercegovini, a njegovo urbano središte, koje potiče još iz 14. vijeka, zaštićeni je nacionalni spomenik BiH.

Pored samog naziva grada, čije porijeklo nikada nije do kraja razjašnjeno i još uvijek izaziva zanimanje javnosti i nauke, ovo malo mjesto je brojnim legendama značajno obogatilo kulturnu baštinu Bosne i Hercegovine.

Jedna od njih govori i o tome kako je nastalo čuveno prezime Gavrankapetanović.

U najbolje poznavatelje počiteljskih legendi spada Dževad Ibrulj, koji kaže kako je postanak prezimena Gavrankapetanović vezan za stvarna zbivanja iz druge polovine 15. vijeka. Bilo je to vrijeme prodora Otomanske imperije u Bosnu i pokušaja ostatka Evrope, a Ugarske prije svega, da se taj prodor zaustavi. Tako je, kažu istorijske knjige, godine 1465. ugarski kralj Matija Korvin upravo u Počitelju uspostavio bazu za djelovanje njegovih 5.000 konjanika na potezu od Počitelja do ušća Neretve. Taj ugarski kralj je nazvan Korvin / Corvinus prema gavranu (lat. corvus) kojega je imao u grbu.

Kada su Turci zauzeli Počitelj, u septembru 1471, potjerali su ugarsku posadu i preuzeli Korvinovu kulu i ostale važne objekte koji su bili izgrađeni ili znatno ojačani za vrijeme prisustva ugarske vojske (recimo, novoizgrađeni most preko Neretve prema Čapljini čiju su gradnju platili Dubrovčani, kao vid njihove podrške Korvinovim nastojanjima).

Počiteljska tvrđava je nakon toga izgubila na značaju jer je ostala u unutrašnjosti, tj. turska granica je otišla na zapad. Međutim, dva vijeka kasnije Počitelj ponovo postaje važan, u njemu je sjedište kapetanije, a na čelu mu je kapetan. Neminovno je bilo prisjetiti se važnosti koju je to mjesto imalo pod zastavom sa gavranovim likom. Tako više ni počiteljski kapetani nisu bili samo kapetani nego - gavrankapetani.

Legenda slikovito opisuje prvog Gavrankapetana kao visokog, korpulentnog, crnog i brkatog, a od tada svi njegovi potomci nose prezime Gavrankapetanovići.

Gavrankapetanovići su u Počitelju imali kulu, od koje su tokom 17. vijeka napravili porodičnu kuću, pošto su gromovi udarali u kulu koja ja bila nezaštićena. Napravili su veliku porodičnu zgradu u kojoj je danas Umjetnička kolonija Počitelj.

Ta zgrada u kojoj je stanovao i Jusuf-beg Kapetanović je otkupljena ili nacionalizovana šezdesetih godina prošlog vijeka, a njenom vlasniku je napravljena kuća na njegovoj zemlji.

Ibrulj kaže da svi Gavrankapetanovići vuku porijeklo iz Počitelja, a oko tako velikog i naprednog prezimena ima i mnogo legendi.

Mnogi su silom prilika napustili Počitelj, neki su došli u Sarajevo i stekli zavidnu reputaciju poput ljekara Ismeta i Farisa, a Džemal-beg Kapetanović je radio i na VMA u Beogradu, gdje sada živi i akademska slikarka Šemsa Gavrankapetanović, koja redovno dolazi u zavičaj na svoje imanje.

- Većina Gavrankapetanovića je obnovila ili obnavlja svoju imovinu u Počitelju - kaže naš sagovornik, ne skrivajući zadovoljstvo zbog povratka korijenima poznatih sunarodnika.